Dilimizin Zenginlikleri Projesi Nedir?

.

Sevgili Aileler,

Millî Eğitim Bakanı Yusuf TEKİN tarafından 1 Kasım 2023 tarihinde

"Dilimizin Zenginlikleri Projesi" tanıtılmıştır. Bu kapsamda;

çocuklarımızın dilimizin zenginliklerini tanıması, kültür taşıyıcısı olan

sözcüklerimizle buluşması ve düşünce dünyasını geliştirmesi amacıyla

okul öncesi eğitimden başlayarak tüm eğitim kademelerinde söz

varlığını zenginleştirmeyi sağlayacak çeşitli çalışmalar uygulanacaktır.

Söz varlığı kişinin gelmesiyle oluşmaya başlayan ve zaman

içinde gelişme/zenginleşme gösteren bir durum olarak tanımlanmakta

ve bu gelişme/zenginleşmenin bireyin kişisel çabası ve içinde yaşadığı

sosyal çevrenin şartlarından etkilendiği bilinmektedir. Söz varlığı

zenginliği ile temel dil becerileri özellikle okuma becerisi ve okuduğunu

anlama süreçleri arasında sıkı bir ilişki bulunmaktadır. Okuma becerileri

ile okuduğunu anlama süreçlerinin temelini de kapsam ve uygulama

olarak 0-6 yaş aralığına denk gelen erken okuryazarlık becerilerinin

gelişimi oluşturmaktadır. Erken okuryazarlık becerilerinin gelişmesi

çocuğun çevresinde bulunan aile, arkadaşlar ve okul ile olan

etkileşimiyle yakından ilişkilidir. Bu etkileşim sürecinin desteklenmesi ve

kalitesinin artırılması için çocuğun çevresindeki uyarıcıların artırılması,

erişebileceği nitelikli kitaplar ile sözcük öğretimine yönelik özel olarak

geliştirilmiş eğitim materyallerinin olması, çocuğun evinde kolayca

erişebileceği nitelikli içeriklerin geliştirilmesi, kitap okuma süreçlerinin

daha etkili hale getirilmesi için çeşitli yöntemlerin kullanılması gibi

faaliyetler gerçekleştirilmesi önemli görülmektedir.

Okul öncesi eğitim kademesine devam eden çocukların sahip olduğu

söz varlığının geliştirilmesi ve erken okuryazarlık becerilerinin

desteklenmesine yönelik yürütülecek çalışmalarda siz değerli

ailelerimizin sürece etkin katılımı uygulanacak projenin verimini

artıracaktır.

Yapılacak çalışmalara katılmanız ve keyifli zaman geçirmeniz dileğiyle.

Sevgili Anne ve Babalar,

Millî Eğitim Bakanı Yusuf TEKİN tarafından 1 Kasım 2023 tarihinde "Dilimizin

Zenginlikleri Projesi" tanıtılmıştır. Bu kapsamda çocuklarımızın dilimizin

zenginliklerini tanıması, kültür taşıyıcısı olan sözcüklerimizle buluşması ve

düşünce dünyasını geliştirmesi amacıyla okul öncesi eğitimden başlayarak

tüm eğitim kademelerinde söz varlığını zenginleştirmeyi sağlayacak çeşitli

çalışmalar uygulanacaktır.

Söz varlığı kişinin dünyaya gelmesiyle oluşmaya başlar, zaman içinde

gelişme/zenginleşme gösteren bir durum olarak tanımlanmakta ve bu

gelişme/zenginleşmenin bireyin kişisel çabası ve içinde yaşadığı sosyal

çevrenin şartlarından etkilendiği bilinmektedir.

Söz varlığı zenginliği ile temel dil becerileri özellikle okuma becerisi ve

okuduğunu anlama süreçleri arasında sıkı bir ilişki bulunmaktadır. Okuma

becerileri ile okuduğunu anlama süreçlerinin temelini de kapsam ve uygulama

olarak 0-6 yaş erken okuryazarlık becerilerinin gelişimi oluşturmaktadır.

Erken okuryazarlık becerilerinin gelişmesi çocuğun çevresinde bulunan aile,

arkadaşlar ve okul ile olan etkileşimi ile yakından ilişkilidir. Bu etkileşim

sürecinin desteklenmesi ve kalitesinin artırılması için çocuğun çevresindeki

uyarıcıların artırılması, çocukların erişebileceği nitelikli kitaplar ile sözcük

öğretimine yönelik özel olarak geliştirilmiş eğitim materyalleri ve nitelikli

içeriklerin geliştirilmesi, kitap okuma süreçlerinin daha etkili hâle getirilmesi

için çeşitli yöntemlerin kullanılması gibi faaliyetler gerçekleştirilmesi önemli

görülmektedir. Ev ortamının çocuğun erken okuryazarlık becerilerini destekler

biçimde düzenlemeye yönelik önerilere ekte ayrıca yer verilmiştir.

Okul öncesi eğitim kademesine devam eden çocukların sahip olduğu söz

varlığının geliştirilmesi ve erken okuryazarlık becerilerinin desteklenmesine

yönelik yürütülecek çalışmalarda siz değerli ailelerimizin sürece etkin katılımı

uygulanacak projenin verimini artıracaktır.

Yapılacak çalışmalara katılmanız ve keyifli zaman geçirmeniz dileğiyle…

Erken Okuryazarlık Becerilerinin Ev Ortamında Desteklenmesi İçin Öneriler

• Çocukların ilk öğrenme ortamı evleridir. Çocukların aile bireylerini kitap, dergi,

gazete gibi yazılı materyalleri okurken gözlemlemesi yazı ve okuma ile ilgili ilk

deneyimlerini edinmelerine ve okuma becerisine olumlu tutum kazanmalarına

katkı sağlar. Bu nedenle

▪ Çocukla geçirilen zamanlarda yazılı materyallere daha fazla zaman ayrılabilir.

▪ Çocuklarla yazılı materyallerdeki yazılar ile görseller arasındaki farklar

yazının yönü ve noktalama işaretleri üzerine sohbet edilebilir.

• Ev ortamının yapısal olarak düzenlenmesi çocukların erken okuryazarlık

becerileri üzerinde hem kısa hem uzun vadede etkilidir. Düzenlenmiş ev ortamı

çocukta doğal bir farkındalık süreci oluşturacaktır. Bunun için

▪ Çocuğun erişebileceği yerlerde, yaşına uygun, ilgisini çekecek özelliklerde

yazılı materyaller (kitap, broşür, poster, dergi, gazete vb.) bulundurulabilir.

▪ Çocuğa erken okuryazarlık becerilerini destekleyecek kelime kartları, alfabe

kartları, boya setleri, etkileşimli dijital içerikler gibi eğitim materyalleri

sağlanabilir.

• Ev ortamının desteklenmesi sürecinde odaklanılması gereken temel konu

aile-çocuk etkileşimidir. Bu etkileşiminin sağlanması ailenin çocukla birlikte aktif

olduğu etkinlikler ve yaşantılar ile mümkündür. Bunun için;

▪ Çocuklarla düzenli kitap okuma etkinlikleri düzenlenebilir. Bu etkinlikler

çocuğun erken okuryazarlık becerilerinin gelişimini çok yönlü olarak

destekleyecektir.

▪ Kitap okuma sürecinde çocuğun etkin katılımını sağlayacak şekilde

karakterlere yönelik sorular sorulabilir, bir cümle yarım bırakılıp çocuk

tarafından tamamlanması istenebilir, bir olaya/duruma ilişkin çocuğun

tahminde bulunması istenebilir.

▪ Çocuğun anlama ve dili kullanma becerilerinin desteklenmesi için “Ne,

nerede, nasıl, neden, ne zaman ve kim?” soruları sorularak çocuğun yanıtları

üzerine değerlendirmeler yapılabilir.”

▪ Çocuklarla kütüphane veya müze gibi ortamlara gezi düzenlenebilir.

▪ Çocuklarla tekerleme, şarkı, şiir okunabilir, çocuklara bilmeceler sorulabilir.

▪ Çocuklarla parmak oyunu, uyaklı oyun, taklit oyunları, kelime bulma ve

türetme gibi oyunlar oynanabilir.